Dla aktywnych

Dla zdrowia najważniejsza jest równowaga

Warunkiem prawidłowego funkcjonowania organizmu, a zatem i zdrowia, jest szeroko rozumiana równowaga. Wszystkie zachodzące w ustroju procesy wymagają odpowiednich warunków oraz optymalnej ilości substratów – zarówno marko, jak i mikroelementów. Niestety środowisko, w którym żyjemy, jak również współczesne tempo życia, sprawiają, że większość z nas narażona jest na konsekwencje narastającego niedoboru kluczowych z punktu widzenia zdrowia człowieka składników, do jakich zaliczamy potas i magnez.

Wśród głównych „grzechów” będących przyczyną coraz bardziej powszechnego niedoboru potasu i magnezu możemy wymienić niepełnowartościową, opartą na wysoko przetworzonych produktach dietę, nadmierne spożycie kawy i herbaty, nadużywanie alkoholu, palenie tytoniu oraz permanentny stres. Warto pamiętać, że zapotrzebowanie na te pierwiastki wzrasta również, kiedy dbając o zdrowie regularnie uprawiamy sport.

Podejmując decyzję o rozpoczęciu suplementacji magnezem i potasem warto poświęcić nieco uwagi by wybrać właściwy preparat. Właściwy, czyli taki, który będzie zawierał optymalną dla nas proporcję składników o wysokiej przyswajalności i biodostępności. O pomoc w wyborze konkretnego produktu zawsze możemy zwrócić się w aptece do farmaceuty.

Kalium to po łacinie potas

Jony potasu regulują pracę serca, są niezbędne w procesie wytwarzania  i  przekaźnictwie  impulsów  elektrycznych  bodźca  skurczowego przedsionków i komór. Potas jest również niezbędnym elementem mechanizmu skurczu mięśni szkieletowych, od niego zatem zależy zdolność do wysiłku fizycznego. Pierwiastek ten bierze udział w regulacji gospodarki kwasowo-zasadowej i wodnej organizmu, poprzez utrzymanie właściwych stężeń osmotycznych oraz regulację ilości wydalanego moczu. Nie mniej ważną funkcją potasu jest jego wpływ na metabolizm glukozy i to w jaki sposób organizm radzi sobie z po-posiłkowym wzrostem stężenia cukru we krwi.

 

Niedobór potasu powoduje narastające osłabienie, dolegliwości mięśnia sercowego (kołatanie, zaburzenia rytmu, skrajnie - zatrzymanie serca), wahania ciśnienia, zaburzenia czynności nerek, apatię, lub rozdrażnienie, lęk, zimne poty. Długotrwale utrzymujący się niski poziom potasu sprzyja zaburzeniom metabolizmu glukozy i zwiększa ryzyko cukrzycy.

 

Przyczyną niedoboru potasu mogą być biegunki, wymioty, zmęczenie fizyczne, długotrwały wysiłek, przyjmowanie niektórych leków moczopędnych, steroidów i glikozydów nasercowych, a także nadmiernej ilości alkoholu i kawy. Czynniki emocjonalne takie jak gniew, stres, przemęczenie psychiczne również obniżają stężenie jonów potasowych we krwi.

 

Wskazaniami do suplementacji potasem są: utrata elektrolitów (np. na skutek biegunki, wymiotów), spożywanie znacznych ilości używek, palenie papierosów, stres, intensywny wysiłek fizyczny i intelektualny, dieta z dużą zawartością cukru, a niekiedy także cukrzyca.

Potas, najlepiej przyjmuj razem z magnezem

Preparatów zawierających znaczne ilości jonów potasu nie wolno stosować bez konsultacji z lekarzem. Nadmiar tego pierwiastka może spowodować kołatanie, a nawet zatrzymanie serca, drgawki i śpiączkę. W profilaktyce niedoborów bezpieczniejsze są preparaty zawierające obok potasu jony magnezu, które zmniejszają ryzyko wystąpienia powikłań ze strony mięśnia sercowego

Ze względu na powszechne spożywanie kawy, herbaty, alkoholu oraz narażenie na stres należy zadbać o to, aby w codziennej diecie znalazły się produkty bogate w potas. Znaczne ilości tego pierwiastka występują w awokado, bananach, pomidorach, burakach, orzechach, cytrusach, rodzynkach, morelach, szpinaku, pełnych ziarnach zbóż i pieczywie razowym. Jednak mrożenie, konserwowanie, obieranie ze skórki oraz gotowanie w dużej ilości wody drastycznie zmniejsza ilość potasu w produktach, które spożywamy. Warto pamiętać również, że obecny w posiłkach cukier silnie zmniejsza wchłanianie potasu, mamy więc kolejny powód by spożywać mniej słodyczy.

Magnesium to po łacinie magnez

Magnez jest pierwiastkiem, który mimo dość obfitego występowania w produktach spożywczych często jest przedmiotem niedoborów. Wynika to z wysokiego zapotrzebowania organizmu na ten związek, a jednocześnie ze znacznej jego utraty w trakcie różnorodnych procesów metabolicznych.

Jony magnezu są niezbędne do wzrostu organizmu i podziału komórek, prawidłowej budowy kości, właściwego krzepnięcia krwi, funkcjonowania, ochrony i regeneracji układu nerwowego, relaksacji mięśni, przewodzenia impulsów nerwowych i elektrycznych również w obrębie mięśnia sercowego. Ponadto magnez zwiększa odporność układu nerwowego na bodźce zewnętrzne i łagodzi konsekwencje stresu. Pierwiastek ten pełni również rolę ochronną wobec licznych czynników toksycznych np. ułatwia wydalanie ołowiu z organizmu.

Wskazaniami do suplementacji magnezem jest intensywny wysiłek fizyczny i psychiczny, proces uczenia się, stres, obniżony nastrój, zaburzenia snu, wzmożone napięcie mięśniowe, zagrożenie zawałem serca, miażdżyca, utrata apetytu, osteoporoza oraz nieotrzymanie moczu. Preparaty zawierające magnez powinny regularnie stosować osoby palące tytoń, pijące sporo kawy i nadużywające alkoholu, ale także sportowcy i osoby aktywne fizycznie.

Objawami niedoboru magnezu są: kurcze łydek, drżenia mięśni, drętwienie kończyn, tiki powiek, uczucie zmęczenia, rozdrażnienie, depresja, alergie, przewlekłe stany napięcia emocjonalnego, wzrost krzepliwości krwi, szybszy rozwój miażdżycy, podwyższenie ryzyka zawału i udaru mózgu. Jednym z czynników obniżających stężenie jonów magnezowych we krwi jest stres – nieodłączna przypadłość naszych czasów. Wysokie, towarzyszące cukrzycy stężenie cukru we krwi również przyspiesza utratę magnezu. Ponadto jego wchłanianie ulega zahamowaniu przy jednoczesnym zażywaniu wapnia, fosforu, błonnika oraz przy diecie wysoko tłuszczowej.

Mimo, że jony magnezowe można dość łatwo „wypłukać” z organizmu, uzupełnienie ich stężenia do właściwej wartości jest procesem długotrwałym i wymagającym systematycznej suplementacji. Niewielkie dawki magnezu powinno się zażywać regularnie, zgodnie z zaleceniami producenta. Niezmiernie ważny jest tu wybór właściwego preparatu magnezu, jedną z najlepiej wchłanialnych, a zatem najskuteczniejszych związków tego pierwiastka jest cytrynian magnezu i jego powinniśmy szukać w aptekach.

Współczesny tryb życia powoduje, że nasze zapotrzebowanie na magnez jest dość duże. Warto więc zadbać, aby codzienna dieta zawierała składniki obfitujące w ten pierwiastek. Bogate w magnez są: kiełki zbóż, rośliny strączkowe, otręby, orzechy, gorzka czekolada, zielona pietruszka, banany, migdały, ryby morskie i słodkowodne, sery i ciemne pieczywo.

Witamina B6 – pomaga zachować równowagę

Witamina B6 (pirydoksyna, pirydoksal, pirydoksamina, adermina) to substancja biorąca udział w różnorodnych procesach biochemicznych. Reguluje gospodarkę wodną, umożliwia wchłanianie białek i tłuszczów, wytwarzanie przeciwciał oraz rozwój mięśni i tkanki tłuszczowej, a także uczestniczy w syntezie hemoglobiny. Pirydoksyna reguluję równowagę sodowo-potasową oraz bierze udział w produkcji obecnego w żołądku kwasu solnego. Witamina B6 zwiększa odporność na stres i obniżenie nastroju, poprzez udział w syntezie neuroprzekaźników. Nasila aktywność limfocytów i wspomaga powstawanie przeciwciał co wpływa na ogólną odporność ustroju. Hamując tempo wzrostu zmian miażdżycowych w naczyniach krwionośnych zmniejsza ryzyko zawału serca i udaru mózgu.

Niedobór witaminy B6 prowadzi do niedokrwistości, przyspiesza rozwój miażdżycy, sprzyja występowaniu neuropatii, a także trądzikowi i stanom zapalnym skóry. Wśród objawów neurologicznych dominuje rozdrażnienie, frustracja, depresja, bezsenność oraz skłonność do drżenia i skurczów mięśni. Niedostateczna podaż pirydoksyny jest zjawiskiem dość częstym w społeczeństwach wysoko rozwiniętych np. u osób starszych, kobiet stosujących doustną antykoncepcję, osób narażonych na stres, alkoholików, palaczy tytoniu itp.

Wskazaniami do podawania witaminy B6 są: stres, przemęczenie, depresja, problemy z zasypianiem, neuropatie cukrzycowe (wskazana suplementacja łącznie z magnezem i potasem), astma oskrzelowa (suplementacja łącznie z witaminą C), mdłości ciężarnych, zespół napięcia przedmiesiączkowego.

Czynniki obniżające stężenie potasu, magnezu i witaminy B6

Wśród czynników szczególnie zagrażających niedoborem potasu, magnezu i witaminy B6 należy wymienić intensywny, regularny wysiłek fizyczny, picie kawy, napojów energetycznych z kofeiną, nadużywanie alkoholu, palenie tytoniu, podwyższony poziom cukru we krwi, biegunki, wymioty, przewlekły stres, a także stosowanie leków przeczyszczających, moczopędnych i sterydowych.